Nguyên nhân Hộp Số Tự Động Trục Trặc

Vì các lá ly hợp và dây đai kim loại (trong hộp số tự động) là các thiết bị chuyển động thông qua hệ thống thủy lực hay ma xát, chúng bị mòn đi theo thời gian như các lá côn của hộp số tay. Các van trong hệ thống van cũng có thể gặp trục trặc trong việc thực hiện các thao tác đóng mở. Khi lá côn bị mài mòn, các mạt kim loại bị trộn lẫn trong dầu hộp số dẫn đến sự tắc nghẽn trong hệ thống thủy lực khiến hộp số hoạt động yểu dâng do hiện tượng mất tuần hoàn của hệ thống thủy lực. Sự tăng nhiệt của dầu hộp số cũng là kẻ thù của hộp số tự động. Hiện tượng này xuất hiện khi xe vận hành liên tục trung trạng thái dừng-đề pa-dừng hay chở quá tải hay leo dốc thường xuyên. Khi dầu hộp số quá nhiệt, độ nhớt của dầu giảm dần, nó trở nên loãng hơn và do đó bảo vệ các lá côn cũng như các thiết bị chuyển động khác kém dần dẫn tới gia tăng sự mài mòn.

Phụ tùng chính của Hộp Số Tự Động Vô Cấp gồm có: 

+ Pulley sơ cấp (Drive) 
+ Pulley thứ cấp (Driven) 
+ Dây đai kim loại 

Nguyên lý hoạt động: Hộp số tự động sử dụng thủy lực để thay đổi độ rộng của 2 má trên 2 pulley một cách liên tục. Việc này đem lại sự thay đổi về tỷ số truyền một cách liên tục và biên độ của tỷ số truyền lớn hơn. Khi tăng tốc từ trạng thái đứng yên, dây đai được đặt nằm ở vị trí sát với tâm của pulley sơ cấp cùng lúc hệ thống thủy lực tạo sức ép lên 2 má của pulley thứ cấp khiến chúng nằm sát với nhau qua đó dây đai được đặt ở vị trí xa tâm - rìa - của pulley thứ cấp. Ở vị trí số thấp này, chiếc xe tăng tốc một cách mạnh mẽ và liên tục. 

Bộ pulley của hộp số tự động vô cấp (Hình từ Howstuffworks) 

(Mô phỏng hoạt động của Hộp số Ô Tô tự động vô cấp)

Ngược lại, khi di chuyển trên đường cao tốc, hệ thống thủy lực tạo sức ép lên 2 má của pulley sơ cấp kiến chúng nằm sát với nhau qua đó dây đai được đặt ở vị trí xa tâm của pulley sơ cấp và ở đầu bên kia, dây đai lại nằm gần tâm của pulley thứ cấp để mang lại tỷ số truyền nhỏ nhất. Tỷ số truyền thay đổi liên tục tùy vào điều kiện vận hành của chiếc xe theo mong muốn của người lái xe.

Cấu tạo cơ bản của dây đai kim loại trong hộp số tự động vô cấp

Cấu tạo của hộp số tự động Hộp số tự động bao gồm:

- Bộ biến mô, thường được gọi là “trái bí” bởi hình dáng của nó gần giống một trái bí 
- Hệ thống số và ly hợp 
- Hệ thống thủy lực 
- Hệ thống điều khiển hộp số (Transmission Control Unit – TCU)

Các hiện tượng sự trục trặc trong Hộp Số Ô Tô Tự Động:

- Hiện tượng thường gặp là nghe thấy các âm thanh bất thường phát ra từ hộp số ngay cả khi dừng xe hay đang chuyển động ở các số khác nhau. Có thể là các âm thanh với âm tần cao hay các tiếng kim loại nghiến vào nhau. 
- Ly hợp đôi khi đóng mở rất chậm hay thậm chí không nhúc nhích khi chuyển số D (tiến) sang số R (lùi)
- Tua máy không giảm khi chuyển sang số D (tiến) sang số R (lùi)
- Có hiện tượng giật mạnh trong quá trình tăng số 
- Chỉ lên số khi vòng tua lớn ngay cả khi nhấn chân ga nhẹ nhàng 
- Tua máy tăng vọt mỗi khi chuyển số 
- Khi leo dốc, tua máy tăng nhưng vận tốc xe không tăng 

Bảo dưỡng hộp số tự động, Lái Xe Ô tô số tự động đúng cách

1. Thay dầu hộp số mỗi 15 ngàn km trên cả các dòng xe Nhật hay Châu Âu. Với dòng CVT, thay nhớt lần đầu ở km thứ 40 ngàn và sau đó thay định kỳ ở mỗi 25 ngàn km. 
2. Sử dụng dầu hộp số có nguồn gốc tổng hợp khi có thể cho dù chi phí có thể gấp đôi so với dầu gốc tự nhiên bởi dầu tổng hợp giữ được đặc tính cơ, lý của nó ngay cả ở nhiệt độ cao và việc chuyển số với dầu gốc tổng hợp được thực hiện êm ái hơn. Lưu ý, chỉ sử dụng dầu đặc chủng cho CVT đối với hộp số CVT. 
3. Khi thay dầu hộp sô, lưu ý rút cạn dầu cũ trước khi châm dầu mới. 
4. Luôn luôn đảm bảo xe dừng hẳn trước khi chuyển từ số D (tiến) sang số R (lùi) hay ngược lại. Trong thao tác đậu xe, nhiều bác tài có thói quen chuyển số khi xe chưa dừng hẳn, xin nói rằng đó là cách hữu hiệu để phá hỏng hộp số của xe. 
5. Khi dừng đèn đỏ, hãy giữ cần số ở “D” bởi các hệ thống đóng mở thủy lực đều có tuổi thọ của nó. Mỗi lần ta chuyển từ “D” sang “N” khi dừng và từ “N” sang “D” khi cho xe chạy tiếp, ta đã làm giảm tuổi thọ của hệ thống van, bộ tua bin (trong bộ biến mô) và các lá côn. Hộp số tự động không vận hành như hộp số tay do vậy không hưởng lợi từ việc chuyển sang “N” mỗi khi dừng đèn đỏ. Tuy nhiên khi dừng lại lâu, bạn có thể chuyển sang “N”. 
6. Những chuyến leo đồi liên tục sẽ làm giảm tuổi thọ của hộp số tự động. Trong những chuyến đi như vậy, lưu ý dừng xe nghỉ cho hộp số nguội bớt trước khi tiếp tục cuộc hành trình là các bảo vệ hộp số hữu hiệu.

Vì sự tiện lợi của Hộp số vô cấp đã làm cho chúng ngày càng phổ biến trên thế giới giúp cho việc lái xe ô tô ngày càng dễ dàng; Đặc biệt trong điều kiện đường xá đông đúc ở các đô thị như Hà Nội.

Chúc các Bạn Lái xe an toàn!